در نظر داشتن بعد معنویت از اهمیت ویژه ای برخوردار است:
روحیه داشتن و امیدواربودن:
امیدوار بودن و روحیه داشتن موجب تلاش بیشتر شما و سلامت بهتر هیجانی شما می شود و توسط بسیاری از پزشکان متخصصین به عنوان بخشی از مراقبت های پزشکی اهمیت زیادی دارد.
در سال ۲۰۰۱، گزارش شد که ۵۰ مدرسه ی پزشکی در آمریکا دوره هایی را برای تقویت روحیه و امید بخشی برای آموزش پزشکان خود برگزار کردند. تمرینات افزایش روحیه و مثبت اندیشی می تواند مشکل های مختلفی داشته باشد، از جمله مراسم های مذهبی و عبادت، ذهن آگاهی ، انجام حرکات یوگا، پیاده روی در طبیعت ، هنر، خواندن کتاب های معنوی، و گوش دادن به موزیک را می توان نام برد.
از آن جا که توجه به معنویت و روحیه بخشی موجب افزایش سلامت هیجانی و فیزیکی افراد می شود. ما به شما توصیه می کنیم به آن ها توجه کنید تا اولاً موجب کم شدن خستگی های شما شود و ثانیاً قدرت درونی شما را افزایش دهد و به کاهش استرس شما کمک کند. شما می توانید این فعالیت ها را به صورت برنامه ریزی شده و منظم جزئی از زندگی روزمره ی خود قرار دهید و با دوستان، خانواده های دیگر و اعضای خانواده در این مراسم ها شرکت کنید.
در این فصل ما در مورد برخی از فشارهای روانی که خانواده های دارای کودکان با نیاز های خاص به ویژه والدین دارای کودک اوتیسم با آن روبرو می شوند بیان کنیم ضمن این که ما شرح دادیم که گزارش های علمی موجود نشان می دهد که بسیاری از خانواده های این کودکان طی مدت زمان نه چندان زیادی با این کودکان به خوبی کنار می آیند و توانایی برنامه ریزی مناسب برای آن ها و خودشان و دیگر اعضای خانواده را باز می یابند. این خانواده ها در واقع کسانی هستند که اولاً وجود کودکشان را با تمام نقاط قوت و ضعفش می پذیرند و با آن کنار می آیند. ثانیاً در برابر این شرایط به صورت انعطاف پذیر و پاسخ گو عمل می کنند. مطالعه ی مروری ای که توسط هاستینگ و تانت (۲۰۰۲) در مورد نحوه ی سازگاری والدین اوتیسم با مشکلات کودکشان انجام شد، نشان داد که والدین اغلب نگرش های مثبتی در مورد کودک خود و موقعیت جدیدی که در برابر آن قرار گرفته اند دارند، والدین گزارش کرده اند که از بودن در کنار کودکشان لذت می برند و این که خداوند به آن ها چنین فرزندی عطا کرده است را منبعی برای خیر، برکت و شادی می دانند و تلاش برای یادگیری نکاتی که باید به کودک خود یاد دهند را فعالیتی می دانند که به آن ها حس لذت و شادی می دهد و وقتی این امر محقق می شود لذت وصف ناپذیری به آن ها دست می دهد که خود قسمتی از هدف زندگی می تواند باشد. همچنین والدین بیان داشته اند که داشتن کودک با نیاز خاص به آن ها اهمیت آگاهی عمیق از فلسفه ی زندگی را گوشزد کرده است و به آن ها کمک کرده است تا به الویت های مهم و اهداف مهم زندگی خود مروری دوباره باز نمایند.
این پیشنهادات برگرفته از مطالعاتی است که به بررسی والدین دارای فرزند اوتیسم و شرایط آن ها پرداخته اند.
۱-اهداف ویژه، خاص و اهداف چالش برانگیز را مشخص کنید و تلاش کنید به آن ها دست یابید:
متخصصان بیان می دارند که مشخص کردن مشکل، به خودی خود می تواند موجب کاهش استرس ناشی از آن مشکل شود. ضمن این که کمک می کند برنامه هایی را برای کاهش استرس و به وجود آوردن حس اعتماد به نفس و عزت نفس در نظر بگیرید. این برنامه ها می تواند از عوامل ساده مثل صحبت روزانه ۵ تا ۱۰ دقیقه ای با اعضای مختلف خانواده و دوستان در مورد مسائل به صورت روزانه تا بردن کودکتان برای انجام برنامه ی مداخلاتی لازم در طی ۱۲ هفته ی آینده یا هماهنگی با پرستار در طی ۲ شبی که در ۶ ماه آینده سرکار هستید و در منزل نیستید.
۲-کنترل را دست بگیرید:
بررسی ها نشان داده است که هرگاه شما زندگی خود را پیش بینی پذیر تر می دانید استرس کمتری را تجربه می کنید و زمانی که اتفاقات زندگی برای شما پیش بینی پذیر نیست استرس های زندگی بیشتر می شود. اگرچه ممکن است در اوایل کار فکر کنید که نمی توانید وقایع زندگی را پیش بینی کنید اما مطمئن باشید با کمک و هدایت افراد دیگر به ویژه متخصصین و والدین دیگر آرام آرام می توانید این کار را انجام دهید. این کار به برخی عوامل بستگی دارد مثل استفاده همه جانبه از امکانات، کمک گرفتن از متخصصان و والدین دیگر، تعیین اهداف و …. شما باید بتوانید احتمال اشتباه خود را پیش بینی کنید و بدانید که کدام کار اشتباه است و باید به نحو دیگری انجام شود.(وسلانیک دوم ص ۵۶pdf). یادتان باشد اشتباهات زیادی وجود دارد را انسان ها مرتکب می شوند دلیل بر بی توجهی یا غفلت آن ها نیست چون یکی از راه های یادگیری آزمایش و خطاهاست . البته این نکته مهم است که اشتباه را خوب تبیین کنید و در جهت اصلاح آن و گرفتن تصمیم های متفاوت گام بردارید. به نتایج رفتارهایتان به دقت نگاه کنید و آن ها را بنویسید . از متخصصین سوالات مربوط به مسائلتان را بپرسید. اشتباهات انعطاف ناپذیر هستند و عمل شما آن ها را تغییر می دهد. این اعممال و رفتار شما نیز پیامدهای هیجانی، شناختی و رفتاری را به دنبال دارد که به بهتر شدن اوضاع کمک می کند . یادتان باشد دیدن مشکل و بررسی آن بهتر از نادیده گرفتن آن است چون نادیده گرفتن مشکلات روزمره موجب حل شدن آن ها نمی شود.
۳.کم کم عمل کنید:
ممکن است شما احساس کنید لازم است زمان های زیادی را صرف متمرکز شدن بر آموزش فرزند خود کنیم و توجه به امور روزمره ی اعضای خانواده خود در راستای وظایف خود داشته باشید. اما لحظاتی نیز لازم است برای خودتان به ….. بگذارید استراحت کنید تا بتوانید تجدید قوا کنید. همه ی انسان ها بعد از خستگی نیازمند استراحت هستند، هرچند ذهن انسان اگر استراحت نکند ممکن است برای خود خستگی شناختی ایجاد کرده و عملکرد او را بسیار پایین بیاورد. پس استراحت خود را در زمان خستگی فراموش نکنید . و بخشی از زمان خود را نیز صرف کارهایی کنید که برای شما لذت بخش است. این کار نه تنها به طور مستقیم به بهداشت هیجانی و روانی شما تاثیر دارد بلکه بر عملکرد دیگر اعضای خانواده نیز به صورت مستقیم و غیر مستقیم اثر می گذارد.
-برخی اوقات ممکن است مسئولیت مراقبت از فرزندان را به دیگران بسپارید ؛ خواهر، برادر، همسرو فرزند، مادربزرگ، پرستار یا درمانگر. البته در این مواقع شیوه ی تعامل با کودک بید بر اساس الگویی باشد که تیم درمانی به شما توصیه کرده اند.
۴.به دنبال یکدیگر بگردید:
همانطور که قبلا گفتیم حضور در گروه های معتبر، مورد علاقه، و گروه های خانواده ها مهم است. شما از این طریق پیشنهادات و حمایت های خاصی را دریافت می کنید که در آن لحظات استرس زا به شما کمک می کندو سلامت هیجانی شما را افزایش می دهد.
۵.خود را مرتباً تحسین کنید:
فراموش نکنید لحظاتی را صرف فکر کردن به نکات مثبت خود، تلاش های خود و … کنید و بابت آن خود را تشویق کنید و به خود پاداشی بدهید. این قدرت درونی شما را افزایش می دهد و برای رسیدن به هدف های ……. زندگی به شما کمک می کند. سعی کنید آنچه را که خود را بابت آن تشویق می کنید بنویسید. خود را عادت دهید که دفترچه های جداگانه برای خود، کودک و دیگر اعضای خانواده داشته باشید و در هر کل مطالب مربوط به خود را یادداشت کنید.
اما مهم تر از همه این که شما نیاز به مهارت هایی دارید که در نقش خود به عنوان والدین دارای فرزند با شرایط اوتیسم به شما احساس کنترل می دهد. هدف ما نیز از نوشتن این کتاب، انتقال همان مهارت به شما است و امیدواریم بتوانیم این کار را به خوبی انجم دهیم. ما راهبردهایی را در فصل ۴ تا ۱۳ ارائه می دهیم که امیدواریم در زندگی روزمره ی خود آن را بگنجاندو بخشی از روش و سبک زندگی در تعامل با کودک اوتیسم شما شود. همچنین این راهبردها به شما کمک می کند که چگونه در موقعیت های چالش برانگیز زندگی با کودک خود ارتباط بگیرید.