مهارت های آموزشی, مهارت های اجتماعی

آموزش رعایت نوبت به کودکان اتیسم

1-edab26ba

مقدمه:

رعایت نوبت در کودکان اتیسم باعث میشود که آنها از نظر توجه شنیداری تقویت شوند.

رعایت نوبت باعث تقویت توان انجام تعاملات اجتماعی میشود.

رعایت نوبت باعث برقراری ارتباط دوجانبه میشود.

رعایت نوبت باعث تقویت بیان خواسته های کودکان میشود.

هدف:

آموزش رعایت نوبت به کودکان اتیسم برای مرتفع شدن چالشهای کودکان با خانواده شان و افراد اجتماع

رعایت نوبت از دشوارترین مهارتها برای کودکان اتیسم است. مربی باید با عینی کردن مفهوم زمان به کودک یاد بدهد که منتظر بماند و با اینکار استرسها و آشفتگیهای کودک را کنترل کند .اولین گام برای کودک اتیسم این است که باید کودک را با مفهوم انتظار و منتظر ماندن آشنا کرد.

مثال در مورد انتظار:  یکی از کودکان از ساعت ۱۲ به بعد سراغ مادرش را میگرفت و میگفت مادرم کی می آید ، باید زود بیاید و مرا به خانه ببرد. من با نشان دادن ساعت و هماهنگی با مادر، به او یاد دادم که یک ربع صبر کند تا مادر بیاید. به او میگفتم ساعت را ببین ، هر وقت این عقربه بزرگ روی ۱۲:۱۵ بیاید مادرت می آید. هر پنج دقیقه یکبار ، عقربه بزرگ ساعت را به جلو میبردم و کم کم به این مساله عادت کرد . بعد با مادر هماهنگ کردیم و قرار شد مادر ساعت ۱۲:۳۰ بیاید و به همین صورت پنج دقیقه یکبار عقربه ساعت را جلو میبردم و مادر هم راس ساعت ۱۲:۳۰ می آمد  و به همین صورت صبر کودک افزایش یافت .

چند پیشنهاد برای تمرینهای رعایت نوبت:

  • توجه کودک را به خود جلب کردن
  • شروع فعالیت مورد علاقه او
  • استفاده از زبان ساده برای او
  • تحت فشار قرار ندادن کودک برای شروع تمرین رعایت نوبت
  • عدم تقلید گفتار و عملکرد کودک
  • اظهار نظر درباره فعالیت او به هنگام انجام تمرین
  • پرسیدن پرسش ساده از کودک
  • دادن فرصت کافی به کودک برای پاسخ دادن
  • آزادی کودک در عمل
  • استفاده از کارت نشان دهنده نوبت یا شیئ ، فقط برای نمایش نوبت و کمک به کودک برای درک رعایت نوبت و شراکت با دیگران

آموختن نوبت گیری کودکان:

نوبت گیری یک مهارت ارتباطی اجتماعیست و برای حضور هر فرد در جامعه نقش بسیار مهمی دارد .

فعالیتهایی که باعث تقویت مهارت رعایت نوبت میشوند:

برای درک رعایت نوبت ، کودک باید قبل از انجام فعالیت ، ( دادن و گرفتن ) را بیاموزد. مثلا اگر کودک ما نمی خواهد یک اسباب بازی را رها کند باید به او اسباب بازی دیگری را پیشنهاد داد و تنها زمانی اسباب بازی را به او تحویل داد که آن وسیله قبلی را به ما برگرداند . این کار مفهوم گرفتن و دادن را به کودک آموزش میدهد . ما میتوانیم دو نفر از کودکان اتیسم را بنشانیم و تا جاییکه امکان دارد اول مفهوم دادن را به کودکان آموزش دهیم . مثلا میتوان این کار را با وسایل شخصی خود کودک انجام داد و یا با اسباب بازیها و یا هر چیز دیگری که کودک دوست دارد.

مثال: یکی از کودکان خیلی به لاک و رژ لب علاقه داشت و من به او یاد دادم  در قبال دادن اشیاء مورد نظر به من ،  برای او لاک یا رژ لب استفاده کنم ( برنامه کودک ، شناخت وسایل آشپزخانه بوده است و من گرفتن وسایل مختلف مثل قاشق و چنگال و .. را از او میخاستم ). چندین بار که اینکار را تکرار کردم مفهوم دادن را یاد گرفت. وقتی مفهوم دادن را یاد گرفت بعد مفهوم گرفتن را با او کار کردم.

چند مثال:

  • روبروی کودک بنشینیم و سعی کنیم که عروسک و یا توپ را به هم بدهیم .
  • کودک وسایل مختلف مثل توپ و وسایل دیگر را داخل جعبه ای بیاندازد.
  • نوارهای رنگی را با فاصله روی زمین بچسبانیم و سه کودک روی نوارها بایستند و حلقه ها را داخل میله های مربوطه بیاندازند.
  • ورق زدن صفحات کتاب به نوبت است.اینکار را میتوان با استفاده از کارت رعایت نوبت انجام داد که در آن در هر طرف کارت، تصویر یک فرد قرار داشته باشد. یک طرف تصویر کودک و طرف دیگر تصویر والد و یا مربی باشد. با پرسش ” نوبت کیست ؟” تصویر مورد نظر را به سمت کودک برگردانیم و بگوییم ” نوبت توست و یا نوبت من ؟”

از جمله کارهای دیگر که میتوان در یک فعالیت گروهی برای نوبت گیری در کودکان اتیسم انجام داد :

  1. اجرای موسیقی:

وسایل مورد نیاز : ساز دهنی ، طبل و فلوت برای هر کودک

مثال: اول من به عوان مربی طبل و یا فلوت میزنم تا بچه ها ببینند . بعد، از بچه های هم سطح  میخواهم که به ترتیب طبل یا فلوت بزنند و کم کم با این کار رعایت نوبت را یاد گرفتند .

  1. بازی بولینگ:

وسایل مورد نیاز: توپ و هدفهای پلاستیکی بولینگ ، نوار چسب

مثال: ۳ نوار رنگی را روی زمین با فاصله چسباندم و کودکان را روی هر یک قرار دادم. هدفها را در موقعیت خود چیدم و از هر یک از کودکان خواستم که با رعایت نوبت توپ را به بولینگها بزنند و به همین ترتیب به آنها رعایت نوبت را آموزش دادم.

  1. ایستادن در صف:

وسایل مورد نیاز: توپ ، سطل ، نوار رنگی

مثال : ۳ نوار رنگی را روی زمین با فاصله چسباندم و کودکان را روی هر یک قرار دادم و سطل را روبروی کودکان قرار دادم و از هر کودک خواستم که با رعایت نوبت توپ را داخل سطل بیاندازند.

منبع :

درمان گروهی کودکان با اختلال نافذ رشد/ نوشته لین آدامز / ترجمه شهلا رفیعی

تجربیات مربی با نظارت خانم فرجی

 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *